Το ΠΑΣΟΚ έχασε τις εκλογές γιατί έχασε τη ‘σοσιαλιστική ψυχή’ του.
ΚΩΣΤΑΣ ΛΑΜΠΟΣ*
Θα συμφωνήσω με την άποψη ότι δεν πρόκειται για μια συντηρητική στροφή της κοινωνίας. Δεν πρόκειται όμως και για μια ψύχραιμη ψήφο. Εκφράζει περισσότερο απογοήτευση από ένα φορέα που τον πίστεψε για πολλά χρόνια -όχι άδικα βέβαια- γιατί πολλά άλλαξαν και πολλά οφείλονται στο ΠΑΣΟΚ τα τελευταία 23 χρόνια. Τελικά φάνηκε όλη αυτή η προσπάθεια να μην διαμορφώνει προοπτικές για το άμεσο και το απώτερο μέλλον. Ήταν ψήφος διαμαρτυρίας και αποστασιοποίησης ενός κρίσιμου τμήματος του λαού από μια συντηρητικοποίηση της πολιτικής του ΠΑΣΟΚ.
Να σημειωθεί πως οι δημοκρατικές δυνάμεις στην Ελλάδα ήταν πάντα το πλειοψηφικό ρεύμα. Κι όταν βρέθηκαν οι κατάλληλες ηγεσίες που έδωσαν ένα όραμα στο λαό και την ελπίδα ότι μπορούν να κάνουν ένα βήμα πέρα από το συντηρητικό μοντέλο όπως η δεξιά στην Ελλάδα είτε σαν Συναγερμός, Λαϊκό Κόμμα, ΕΡΕ ή ΝΔ το εξέφραζε, τότε η δημοκρατική πλειοψηφία στις ευνοϊκές συγκυρίες φτάνει το 70% αθροιστικά, οπότε η συντηρητική παράταξη περιορίζεται σε μια μειοψηφία του 30-35%, κάτι που έγινε το ’63 με τον Γεώργιο Παπανδρέου.
Το 1981 ο Ανδρέας Παπανδρέου κατάφερε με πολύ μεγάλη αποτελεσματικότητα, συσπειρώνοντας τις δημοκρατικές και σοσιαλιστικές δυνάμεις, να αναδείξει το δημοκρατικό κίνημα σ’ ένα πλειοψηφικό ρεύμα που μπορούσε να κυβερνήσει αποτελεσματικότερα απ’ ότι η συντηρητική παράταξη. Γεγονός όμως είναι πως αυτή την παράδοση κι αυτή την παρακαταθήκη δε μπόρεσε ή δε θέλησε το ΠΑΣΟΚ με την νεοφιλελεύθερη-εκσυγχρονιστική εκδοχή του να υπερασπισθεί. Γι’ αυτό κι έχασε τις εκλογές. Για να ξαναβρεί τον εαυτό του.
Τώρα όσον αφορά τη μορφή οργάνωσης της κοινωνίας χρειάζεται πολλή συζήτηση, γιατί υπάρχει μεγάλη σύγχυση γύρω από το θέμα. Η πυραμιδική οργάνωση της κοινωνίας έχει μια ιστορία χιλιάδων χρόνων. Όμως το θέμα δεν είναι πυραμιδική ή μη πυραμιδική οργάνωση αλλά η λειτουργική κατεύθυνση αυτής. Αν γίνεται από κάτω προς τα πάνω, με λογικές του τύπου ότι οι αντιπρόσωποι ενός συγκεκριμένου οργάνου είναι πάντα ελεγχόμενοι και κάθε στιγμή ανακλητοί…
Δηλαδή εσύ πιστεύεις ότι πρέπει να υπάρχει και ιεραρχική αλλά και ένας συνδυασμός με μορφές άμεσης δημοκρατίας;
Η συμμετοχική δημοκρατία, ως αστική-αντιπροσωπευτική δημοκρατία, έχει τελειώσει ιστορικά γιατί εκφράζει την καπιταλιστική φάση ανάπτυξης και μάλιστα στην φάση που δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα η μονοπωλιακή ολοκλήρωση του καπιταλισμού, όπου υπάρχει ανταγωνισμός, και άρα πολιτικός πλουραλισμός…
Άρα το ζητούμενο είναι η βελτίωση της συμμετοχικής δημοκρατίας;
Όχι, το ζητούμενο είναι η ανατροπή της προς την άμεση δημοκρατία κι όχι αποσπασματικά αλλά συνολικά. Δημοκρατία στην κοινωνία, στην οικονομία, στο σχολείο, στο σπίτι, στο εργοστάσιο , στη δουλειά. Δημοκρατία παντού και για όλους.
Πως μπορεί να λειτουργήσει αυτό το σχήμα όταν αυτός που έχει οικονομική ισχύ μπορεί έμμεσα να επηρεάζει και να ‘εξαγοράζει’ πολιτική εξουσία;
Σ’ αυτήν την περίπτωση που θίγεις η πυραμίδα λειτουργεί από πάνω προς τα κάτω. Αντίθετα όμως η άμεση δημοκρατία προϋποθέτει ότι δεν υπάρχει ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής στρατηγικής σημασίας. Ότι το κυρίαρχο είναι η κοινωνία κι όχι η οικονομία. Η οικονομική δραστηριότητα υπάρχει για να εξυπηρετεί ανθρώπινες και κοινωνικές ανάγκες. Η κοινωνία δεν υπάρχει για να πλουτίζουν οι φορείς της οικονομίας. Γιατί η καπιταλιστική οικονομία έχει μεταβάλει τους ανθρώπους σε αποξενωμένα από τα μέσα και τα αγαθά παραγωγής, αντικείμενα εκμετάλλευσης, αποστειρώνοντας την ιδιότητα του ιστορικού υποκειμένου. Η ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής πρέπει να ανήκει στην κοινωνία, όχι στο κράτος κι αυτά τα είπε στην αρχή το ΠΑΣΟΚ και πριν το ΠΑΚ. Αυτό είναι εφικτό με την αυτοδιαχείριση, σε τοπικό, κι όχι μόνο, επίπεδο.
Ποιοι θα είναι όμως οι φορείς υλοποίησης οικονομικών προγραμμάτων, γιατί πρέπει να έχεις και κάποια επιχειρηματικότητα…
Η κοινωνία κάποτε θα ξαναανακαλύψει τους συνεταιρισμούς. Οι φορείς της ιδέας της σύγχρονης συνεταιριστικής αντίληψης οι σκαπανείς του Ρότσντέϊλ που ήταν ένας συνεταιρισμός καταναλωτικού χαρακτήρα, μίλησαν για την Παγκόσμια Συνεταιριστική Δημοκρατία. Όπως επίσης η κοινωνία θα ξαναανακαλύψει κάποτε τη Συμβουλιακή Δημοκρατία, δηλαδή την αυθεντική Άμεση Σοσιαλιστική Δημοκρατία όπου η θεσμικά συγκροτημένη κοινωνία θα σκέφτεται οικουμενικά και θα δρα τοπικά στα πλαίσια ενός επίκαιρου και εφικτού όσο ποτέ άλλοτε Οικουμενικού Ουμανιστικού Πολιτισμού, τη μόνη εναλλακτική επιλογή της Ανθρωπότητας απέναντι στη γκρίζα νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση της Pax Americana.
Το ΠΑΣΟΚ, λοιπόν, πρέπει να ξαναπιάσει το σφυγμό της ιστορίας και να εκφράσει αυτά τα ιδεολογικά ρεύματα στη σύγχρονη πραγματικότητα όπως τη θέλουν οι δυνάμεις της εργασίας και του πολιτισμού κι όχι οι δυνάμεις της καπιταλιστικής παρακμής. Αν αυτό το καταφέρει τότε και τις εκλογές θα ξανακερδίσει και την παρουσία του θα δικαιώσει, διαφορετικά δεν έχει λόγο ύπαρξης.
Το σύνθημα ‘Γιώργο προχώρα, άλλαξέ τα όλα’, θα πρέπει να κατανοηθεί σ’ αυτό το πνεύμα, κι όχι σαν απόπειρα κάποιων ‘αξιωματούχων’ να φτιάξουν με τα παλιά υλικά το νέο μαγαζί τους. Αυτό θα είναι μια πολιτική φάρσα, η οποία όμως δεν θα μπορέσει να εξαπατήσει το συμπαγή σκληρό πυρήνα του σοσιαλιστικού κινήματος που το 1989 αλλά και το 2004 κράτησε τις δυνάμεις του παρά τη σύγχυση και την ηττοπάθεια των περισσότερων ηγετικών αξιωματούχων.
Το νέο, το ριζοσπαστικό ΠΑΣΟΚ, δεν μπορεί παρά να προκύψει μέσα από την συγκεκριμένη ανάλυση της πολιτικής του για το χθες, για το σήμερα και για το αύριο της Ελλάδας και του Ελληνισμού. Και πρέπει η νέα ηγεσία να απεμπλακεί από ‘αξιωματούχους’ που τη λαϊκή εντολή την εξαργύρωσαν διαπλεκόμενοι με οργανωμένα αντιλαϊκά συμφέροντα, είτε ως οιωνεί υπάλληλοι οικονομικών μεγαλοπαραγόντων, είτε ως τζογαδόροι της Σοφοκλέους, είτε ακόμα κι ως αφανείς εταίροι επιχειρήσεων στις οποίες ανάθεταν έργα του Δημοσίου που οι ίδιοι ή η ‘παρέα’ διαχειρίζονταν.
Εμείς, το 1000000 Έλληνες που συμμετείχαμε στην άμεση εκλογή του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, δώσαμε στο νέο πρόεδρο τη δύναμη να απεμπλακεί απ’ όλους τους μηχανισμούς και τις παρέες και να θέσει σε κίνηση όλες τις αναγκαίες διαδικασίες να ξαναμπεί ο λαός στο πολιτικό γίγνεσθαι, τη μόνη ικανή και αναγκαία συνθήκη για να σταθεί όρθια και να προχωρήσει η Ελλάδα και ο Eλληνισμός.. Το ερώτημα είναι αν τελικά θα το τολμήσει ή όχι;
*Περίληψη της τοποθέτησης του Κώστα Λάμπου, στη συζήτηση που διοργάνωσε , το Περιοδικό ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑ, με θέμα: ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΗΤΤΑΣ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΣΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ του 2004. (Βλέπε τεύχος 43, Μάρτης-Απρίλης 2004)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου