Γράφει
ο Κώστας Λάμπος
Κάθε πολιτισμός που
στηρίζεται σε σκοταδιστικούς θρησκευτικούς μύθος και σε εξουσιαστικές
ιδεολογίες καταλήγει να είναι ένας πολιτισμός ακραίας κοινωνικής ανισότητας, Η
ακραία κοινωνική ανισότητα διασπά την κοινωνία σε δυο ανταγωνιστικές και
συνεπώς εχθρικές μεταξύ τους τάξεις, στην τάξη των λίγων εξουσιαστών που καταπιέζουν,
εκμεταλλεύονται και ευημερούν και στην τάξη των πολλών εξουσιαζόμενων που
καταπιέζονται, αδικούνται, πένονται και δυστυχούν. Η ταξική εξουσία
χρησιμοποιεί για τη διαιώνισή της το ψέμα, τον θρησκευτικό μύθο, την απάτη, την
παραπληροφόρηση, το Φόβο, αλλά και την ωμή βία των θεσμών, των οικονομικών
δομών και των κατασταλτικών μηχανισμών τοπικής, εθνικής και παγκόσμιας
εμβέλειας, στοιχεία που στην εποχή μας συνθέτουν το παγκοσμιοποιημένο
καπιταλιστικό σύστημα υπό την ενιαία καθοδήγηση ενός αθέατου σκληρού πυρήνα του
κεφαλαίου[1].
Ο κυρίαρχος
θρησκευτικός μύθος, που κατασκευάστηκε από τις εκάστοτε και κατά τόπους
εξουσίες, αναφέρεται σε κάποια υποτιθέμενη ‘ανώτερη δύναμη’ που την ονόμασαν
θεό, ο οποίος υποτίθεται πως από το τίποτα δημιούργησε τον κόσμο, τη ζωή και
τον άνθρωπο. Επειδή όμως αυτός ο μύθος δεν ανταποκρίνεται στις πραγματικές υλικές
και πνευματικές ανάγκες των εξουσιαζόμενων, στη Λογική τους και στην
επιστημονική έρευνα και Γνώση, οι εξουσίες κατασκεύασαν το συμπληρωματικό
θρησκευτικό μύθο περί ‘αθάνατης ψυχής’, ‘μετά θάνατον ζωής’, ‘κόλασης και
παραδείσου’, με τον οποίο επιδίωξαν και σε μεγάλο βαθμό κατάφεραν να
εξασφαλίσουν την υποταγή των εξουσιαζόμενων στο θεό και μέσω αυτού στην κοσμική
εξουσία. Στην πραγματικότητα οι εξουσίες κατασκευάζοντας θρησκευτικούς μύθους
με θεούς και αθάνατες ψυχές, ουσιαστικά μεταφυσικοποιούν τον ίδιο τον εαυτό τους,
τον οποίο και παρουσιάζουν ως υποτιθέμενες ανεξάρτητες θεϊκές δυνάμεις που τάχα
ρυθμίζουν τις σχέσεις μεταξύ αυτών και των εξουσιαζόμενων, με σκοπό να γίνει η
εξουσία αποδεκτή ως ‘θεία βούληση’.
Οι πηγές της ιστορικής
έρευνας αποκαλύπτουν ότι αυτοί οι θρησκευτικοί μύθοι πρωτοκατασκευάστηκαν την
εποχή που η ανθρωπότητα περνούσε από εκείνη τη βαθμίδα εξέλιξής της που τη
χαρακτήριζε
1.
η συλλογικότητα στην παραγωγική
διαδικασία και στις αποφάσεις, όπου ο καθένας συμμετείχε ανάλογα με τις
δυνατότητές του, και
2.
η
ισοκατανομή των αγαθών που γίνονταν ανάλογα με τις ανάγκες του καθενός,
στη βαθμίδα που χαρακτηρίζεται από
1.
την διάσπαση της κοινόκτητης γης σε
ατομικές ιδιοκτησίες και συνεπώς σε ατομικές εξουσίες και
2.
τη διάσπαση της κοινότητας-κοινωνίας σε
πατριαρχικές οικογένειες και σε τάξεις ιδιοκτητών από τη μια μεριά και
ακτημόνων καλλιεργητών και δούλων από την άλλη.
Αυτή την εποχή εμφανίστηκε και η δομή του κράτους ως
έκφραση της συλλογικής ταξικής εξουσίας των ιδιοκτητών πάνω στην υπόλοιπη
κοινωνία, αλλά και της οργανωμένης θρησκείας που από τότε λειτουργεί ως
εξουσιαστική ιδεολογία της εκάστοτε άρχουσας τάξης με τη μορφή της πίστης στο
θεό και της αφοσίωσης στις διάφορες Εκκλησίες και στα σκοταδιστικά ιερατεία που
διαμεσολαβούν μεταξύ πιστών-εξουσιαζόμενων και του συμβόλου-φετίχ της πραγματικής
εξουσίας, του υποτιθέμενου θεού.
Αυτή η σχέση της εξουσίας των λίγων ιδιοκτητών των μέσων
παραγωγής και συνεπώς η σχέση ελέγχου και προσδιορισμού των όρων της ύπαρξης
των πολλών εξουσιαζόμενων αποτελεί την κυρίαρχη κοινωνική σχέση σε κάθε ταξική
μορφή οργάνωσης των κοινωνιών και ορίζεται ως κεφάλαιο, το οποίο αποτελεί την
πρωταρχική πηγή ατομικής, ταξικής, εθνικής και παγκόσμιας εξουσίας, η οποία
προσχηματικά καλύπτεται πίσω από την υποτιθέμενη ‘λαϊκή κυριαρχία’ σε συνθήκες θεοκρατούμενης
αστικής δημοκρατίας[2].
Επειδή αυτή η εξουσία καταλήγει σε αποκρουστικές μορφές κοινωνικής ανισότητας,
φτώχειας, δυστυχίας, ρατσισμού, φασισμού, εμφύλιων, κατακτητικών και
καταστροφικών πολέμων που την κάνουν μισητή στα θύματά της και στο μεγαλύτερο μέρος
των κοινωνιών και της ανθρωπότητας, χρειάστηκε το κεφάλαιο να μεταφυσικοποιηθεί
σε αφηρημένη μορφή πρωτογενούς εξουσίας, σε μια παρένθετη συμβολική μορφή, στη
μορφή του κατασκευασμένου από τα σκοταδιστικά και εξουσιαστικά ιερατεία ‘θεού’,
που τάχα αυτός, και όχι το κεφάλαιο, αποφασίζει για τη ‘μοίρα των ανθρώπων’. Και
για να γίνει αποδεκτός αυτός ο εξουσιαστικός μύθος οι εξουσίες φροντίζουν να
κρατούν τους εξουσιαζόμενους μακριά από τη γνώση, στο ‘πίστευε και μη ερεύνα’
και να καλλιεργούν με κάθε μέσο και τρόπο τον πολύμορφο εξουσιαστικό φόβο που τους
κρατά καθηλωμένους στην εξουσία του υποτιθέμενου θεού που στην πραγματικότητα
συμβολίζει την εξουσία του κεφαλαίου, ταυτίζοντας την κεφαλαιοκρατία με την
θεοκρατία.
Η αργόσυρτη και βασανιστική, αλλά επίμονη πορεία της
ανθρωπότητας ανάγκαζε και συνεχίζει να αναγκάζει τις εκάστοτε εξουσίες να
υποχωρούν μπροστά στην όλο και περισσότερο διευρυνόμενη επιστημονικά έγκυρη και
κοινωνικά χρήσιμη γνώση που διαχέεται σταδιακά σε όλο και περισσότερα κοινωνικά
στρώματα και με αυτό τον τρόπο απομυθοποιεί εξουσιαστικούς και θρησκευτικούς μύθους.
Παράλληλα επέτρεπε στις δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού
να οραματίζονται και να αγωνίζονται για έναν κάθε φορά καλύτερο κόσμο χωρίς
κοινωνικές ανισότητες, χωρίς καταπιεστικές και εκμεταλλευτικές εξουσίες, χωρίς
σκοταδιστικούς μύθους και εξουσιαστικές και θεοκρατικές ιδεολογίες, χωρίς αφεντικά
και θεούς-φετίχ της εξουσίας του κεφαλαίου[3].
Το σημερινό επίπεδο ανάπτυξης των επιστημών, της τεχνολογίας
και του πνευματικού πολιτισμού επιτρέπει στις κοινωνίες να αυτοχειραφετηθούν από
κάθε θρησκευτικό μύθο και εξουσιαστική ιδεολογία, από κάθε εξουσία και από κάθε
εργαλειοποιημένο θεό και να αφήσουν σταδιακά πίσω τους το θεοκρατικό-κεφαλαιοκρατικό
σύστημα και την καπιταλιστική βαρβαρότητα που είναι ταυτισμένη με το σύστημα της
κεφαλαιοκρατίας-θεοκρατίας. Αυτή η νέα πραγματικότητα επιτρέπει στις κοινωνίες
να οικοδομήσουν σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και οικουμενικό επίπεδο, με τη
δύναμη της απελευθερωμένης από τις καταπιεστικές εξουσίες και της κοινωνικά
αφοσιωμένης επιστήμης και τεχνολογίας, ένα νέο κοινωνικό σύστημα βασισμένο πάνω
στις σχέσεις της κοινωνικής ισότητας, της άμεσης δημοκρατίας και της αταξικής
κοινωνίας. Με αυτή την έννοια οι δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του
Πολιτισμού οφείλουν και μπορούν να πάψουν να είναι ουραγοί σκοταδιστικών μύθων
και εξουσιαστικών ιδεολογιών και να συνειδητοποιήσουν το δικό τους ιστορικό ρόλο
ως πρωταγωνιστές του κοινωνικού γίγνεσθαι και αρχιτέκτονες ενός καινούργιου καλύτερου
κόσμου της συλλογικότητας, της κοινοκτησίας, της ισοκατανομής, της ευημερίας, της
ελευθερίας και της άμεσης, της αταξικής δημοκρατίας[4].
[1] Βλέπε, Λάμπος Κώστας,
Αμερικανισμός και παγκοσμιοποίηση. Οικονομία του Φόβου και της παρακμής,
ΠΑΠΑΖΗΣΗΣ, Αθήνα 2009.
[2]
Λάμπος Κώστας, Ο σκοταδισμός ως εξουσιαστική ιδεολογία. Θρησκείες και ιερατεία
στην υπηρεσία της εξουσίας, http://epithesh.blogspot.gr/2014/04/blog-post_19.html
και http://www.enallaktikos.gr/ar4410el_thriskeies-kai-ierateia-stin-ypiresia-tis-eksoysias-toy-kwsta-lampoy.html
[3] Βλέπε Λάμπος Κώστας, Άμεση
Δημοκρατία και Αταξική Κοινωνία. Η μεγάλη πορεία της ανθρωπότητας προς την
κοινωνική ισότητα και τον Ουμανισμό, ΝΗΣΙΔΕΣ, Θεσσαλονίκη 2012.
[4] Λάμπος
Κώστας, Αταξική Δημοκρατία και Ουμανισμός στον 21ο αιώνα, στο συλλογικό τόμο: Η
Άμεση Δημοκρατία στον 21ο αιώνα, ΝΗΣΙΔΕΣ, Θεσσαλονίκη 2013.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου