ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΟ ΔΙΑΛΟΓΟ

ΓΙΑ ΕΝΑ ΝΕΟ ΟΥΜΑΝΙΣΜΟ*


Βαγγέλης Κωνσταντίνου

http://vkonstantinou.blogspot.com/



Στην πρόκληση ενός διαλόγου για έναν νέο Ουμανισμό, θα μπορούσαμε να διατυπώσουμε σκέψεις αποφεύγοντας ορισμούς που εν δυνάμει θα δημιουργούσαν αποκλεισμούς σε μια τέτοια συζήτηση.Η επαναφορά του ανθρωπισμού στις κοινωνικές σχέσεις ασφαλώς θα συμφωνείτε ότι περνούν μέσα από τον επανακαθορισμό των παραγωγικών ( καπιταλιστικών) σχέσεων και όχι μέσα από την ηθικοπλαστική αυτοσυνείδηση του Είναι, όπως διδάσκουν οι θρησκείες, δηλαδή την αυτοτελειοποίηση του Είναι ως απόρροια της σχέσης του (θεϊκής) με τον Δημιουργό.
Δεν αρκεί όμως και η συνειδητοποίηση ότι η συγκρότηση της κοινωνίας είναι παράλογη ή απόρροια της Καπιταλιστικής ανάπτυξη.Η επαναφορά της ανθρωπιάς στις ανθρώπινες σχέσεις πρέπει να απαντήσει στο ζήτημα του μετασχηματισμού των καπιταλιστικών σχέσεων και αμέσως μετά στην βάση της υλικής παραγωγής.Αν ο μετασχηματισμός των καπιταλιστικών σχέσεων μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσα από την «επανάσταση» με την εγκαθίδρυση του κλασικού Σοσιαλισμού ή της κλασικής Σοσιαλδημοκρατίας, η ανακατεύθυνση της υλικής παραγωγής προϋποθέτει μια αναπτυγμένη οικονομία που στην εξέλιξή της δεν θα ακολουθούσε την ιμπεριαλιστικής εκδοχή αλλά την Σοσιαλιστική.Αυτό σημαίνει ότι δημιουργούνται ισχυρές παραγωγικές δυνάμεις που ανατρέπουν τον κοινωνικό καταμερισμό εργασίας. Δηλαδή δυνάμεις που θα μπορούσαν να καταστρέψουν τον κορπορατίστικο συγκεντρωτισμό εξουσιών στην υλική παραγωγή και ο κάθε άνθρωπος θα αποτελούσε μέλος μιας ενιαίας κοινωνίας.Με την διαδικασία αυτή θα μετατραπεί ο Άνθρωπος από μέσο σε σκοπό.Για να φτάσει κανείς να αποδεχτεί μια τέτοια θεώρηση ως πρακτική στρατηγική στον εξανθρωπισμό της προόδου κατ’ αρχήν, θα πρέπει να προσεγγίσει την πραγματικότητα από την θεμελιώδη πλευρά της, που είναι η ταξική της διάσταση.Θα έλεγα ότι ένας ασφαλής δρόμος είναι εκείνος που διυλίζει την πραγματικότητα χωρίς να δέχεται τα πράγματα ή ομάδες πραγμάτων ως φυσικές αισθησιακές ανάγκες που πραγματοποιούνται ως φυσική ακολουθία της πορείας του ανθρώπου, γέννηση – δημιουργία – θάνατος.Έτσι θα μπορέσουμε να δούμε την ολότητα της ιστορικής εξέλιξης της υλικής παραγωγής σε συνδυασμό με την αλλοτρίωση του ανθρώπου από τον εαυτόν του και από την υλική παραγωγή στην εξέλιξη του.Έτσι κι αλλιώς μερικά ζητήματα από αυτά έχουν ήδη λυθεί αλλά έχουν επίσης ξεχαστεί καθώς η αλλοτρίωση του ανθρώπου από την εξέλιξη της υλικής παραγωγής υποβίβασε την ανθρώπινη φύση στο επίπεδο των εργαλείων της ατομικής ιδιοκτησίας και του καπιταλιστικού προτύπου.Για να έρθω σε χειροπιαστά ζητήματα, μία εκ των παραμέτρων που πρέπει να συζητήσουμε, είναι να επανακαθορίσουμε το προλεταριάτο και να επαναορίσουμε την έννοια και την ουσία «προλετάριος», λαμβάνοντας υπόψη τις πραγματικές συνθήκες που πραγματοποιείται.Παραδείγματος χάρη, το προλεταριάτο στον καπιταλισμό, σύμφωνα με τους κλασικούς του Μαρξισμού, είναι η τάξη των μισθωτών εργαζομένων που δεν κατέχουν τα μέσα παραγωγής και πωλούν την εργατική τους δύναμη( χειρονακτική ή πνευματική) και είναι εκμεταλλευόμενοι του Κεφαλαίου.Πως ορίζεται σήμερα το προλεταριάτο; Ποιες ομάδες εντάσσονται στο σύνολο αυτό και τι ρόλο παίζουν τα διάφορα υποσύνολα στην διαμόρφωση ή την απαξίωση του προλεταριάτου;Η ειδικότητα, οι πανεπιστημιακές σπουδές ή τίτλοι προσδιορίζουν και την ταξική ένταξη ή την συνείδηση προλετάριου;Η συνείδηση της θέσης που κατέχει το μέλος ή που θα έπρεπε να κατέχει επηρεάζει την συγκρότηση του προλεταριάτου;Πως επηρεάζεται το προλεταριάτο από την εργατική αριστοκρατία; Τι είναι εκείνο που καθορίζει σήμερα την εργατική αριστοκρατία;Τελικά τι είναι εκείνο που ξεκαθαρίζει σήμερα τι είναι αυτό που αποκαλούμε προλεταριάτο;
_________________________
* Το κείμενο αυτό ο Βαγγέλης Κωνσταντίνου το έχει αναρτημένο στο ιστολόγιό του και το έστειλε για ανάρτηση και στο ιστολόγιο της "Πρωτοβουλίας", ως συμβολή στο διάλογο. Ευχαρίστως φιλοξενούμε τον προβληματισμό του Βαγγέλη , όπως κάνουμε με κάθε αντίστοιχο προβληματισμό , κείμενο ή σχόλιο. (Κώστας Λάμπος)